İngilizcede “Bear Market” deyimiyle karşılanan Ayı Piyasası bir borsa terimidir. Finansal piyasalarda yaşanan nispeten uzun vadeli bir düşüş eğilimini ifade etmekte kullanılır. Piyasaların yükseliş eğiliminde olduğu dönemleri ifade eden Boğa Piyasası’nın (bull market) tam tersidir. Ayı Piyasası’ndan bahsedebilmek için finansal araçların fiyatında en az % 20 oranında kesintisiz bir düşüşün gerçekleşmesi gerekir.

Ayı Piyasalarında Yatırımcıların Tavrı

Ayı Piyasası’nın yaşandığı dönemlerde yatırımcılar karamsar, kötümser, güvensiz ve temkinlidir. Piyasanın düşüş eğiliminde olmasından ötürü yeni yatırımcıların finansal araçlara olan talepleri azalmaktadır. Öte yandan mevcut yatırımcılar da daha fazla zarar etmemek adına ellerindeki finansal araçları satmaktadır. Bir yandan talebin azalması, diğer yandan mevcut yatırımcıların piyasadan çekilmeleriyle arz-talep dengesi bozulur ve arz talebi geçer. Böylece finansal araçların fiyatlarındaki düşüş artarak devam eder ve bir kısır döngünün içine girilir.

Ayı Piyasası’nın Çeşitleri;

• Altın Ayı Piyasası: Altın piyasalarında yaşanan sürekli düşüş eğilimidir. En son Eylül 2012’den Ocak 2016’ya kadar yaklaşık % 42’lik değer kaybıyla Ayı Piyasası’na giren altın, 2016 yılından beri Boğa Piyasası’nda.
• Borsa Ayı Piyasası: Borsa endekslerinde yaşanan sürekli düşüş eğilimidir. BİST 100 Endeksi, Nisan 2019’da yaklaşık % 20 değer kaybıyla Ayı Piyasası’nın etkisine girmiş olsa da 2020 itibariyle normalleşme seyrindedir.

“Ayı Piyasası nedir, çeşitleri nelerdir?” sorularını cevapladığımıza göre bunlar da bonus bilgiler olsun.

Ayı Piyasası Etkisini Ne Kadar Süre Devam Ettirir?

Ayı Piyasası’nın etkisini ne kadar sürdüreceğini tahmin etmek mümkün değildir. Kimi zaman birkaç haftada piyasalar tekrar normale dönerken kimi zaman normalleşme süreci yılları bulabilir.

Niçin Ayı?

Düşüş eğilimi gösteren piyasalara niçin ayı ismi verildiğine dair çeşitli görüşler mevcuttur. Bu görüşlerden ilkine göre ayının düşmanlarına saldırırken pençelerini yukarıdan aşağıya doğru hızla sallamasından ötürü piyasa bu ismi almıştır. Zira Ayı Piyasası’nda da fiyatlar hızlı bir düşüş gösterir. Bir diğer görüşe göre ise piyasaya bu ismin verilmesinin sebebi ayı postu ticareti yapan tüccarlardır.

Söz konusu tüccarlar gelecekte teslim edecekleri postların ücretlerini müşterilerinden peşin olarak tahsil ederlerdi. Ancak kâr elde edebilmeleri için avcıya ödeyecekleri post ücretinin müşterilerinden tahsil ettikleri ücretten daha düşük olması gerekirdi ve onlar da doğal olarak böyle bir beklenti içine girerlerdi.