Kredi Notu Nedir?
Kredi notu; en kolay tanımıyla birey ya da işletmelerin bankalar yönünden değerlendirilmesiyle meydana çıkan karne notudur. Çıkarılan bu çeşitli kredi raporunda, birey ya da şirketlerin bankalarla olan ilişkilerindeki güncel borçları, ödeme düzenleri, işlemiş devre borçlanmaları ve kullandıkları krediler gibi bütün bilgiler yer alabilmektadır. Bu bilgiler ışığında tespit edilen not, birey ya da kuruluşların kredi alabilmek istediğinde, muhatap banka doğrulusunda değerlendirilir ve kredilerinin onaylanıp onaylanmamasında belirleyici olur.
Kredi Notu Nasıl Belirlenir?
Kredi notunu meydana getiren bilgileri TBB (Türkiye Bankalar Birliği) ve KKB (Kredi Kayıt Merkezi) birey ve şirketin banka işlemlerinden derli toplu olarak kaydetmektedir. Herhangi bir birey ya da şirket kredi amacıyla başvurute bulunduğunda, alakalı banka bu bilgilere bu merkezlerden erişerek risk değerlendirmesi yapar ve ona göre karar verir. Ticari Kredi notunda ise, adı geçtiğimiz şirketin kredi, firma bilgileri ve çek bilgileri gibi elde edilen bilgiler değerlendirme yapılarak kredi notu oluşturulur. Ancak burada bilhassa vurgulanması gereken nokta şudur; bir banka amacıyla yeterli olmayan bir not başka banka amacıyla yeterli olabilir, zira kredi kullandırma kriterleri bankadan bankaya değişiklik göstermektedir.
Bu not sisteminde, kredi notu verilirken 1-1900 arası bir puanlama yapılır ve bu puanlama sistemine göre oluşturulan risk değerlendirmesi şu şekildedir:
0-500: Kredi alma olsılığı en düşük olan puandır
500-800: Kredi başvuruı isteği yapıldığında riskle bakılan puandır lakin ipotek ya da kefil gösterme ile kredi verilebilir
800-1100: Kredi alması mümkün, az riskli puandır
1100-1400: Kredi notu iyi olan puandır
1400 ve üzeri: Bütün bankalardan kredi alabilen puandır
Kredi gereksinimi olan, kredi kartı kullanan ya da kredi başvurunda bulunmak isteyen bireylerin merak ettiği bir konuda, kredi notunu belirleyen faktörlerin ne olduğudur. Bu faktörler şu şekildedir:
Kullanılan kredili ürün ödemelerinin saatinde ve miktarında yapılması,
Kredi kullanım sıklığı
Yeni kredili ürün alımı
Mevcut hesaplar ve borç halu
İhtiyaç duyulduğu takdirde süratli bir şekilde kredi çekebilmek amacıyla kredi notunun yüksek olması gerekir. Ve bu notun yükseltilmesinde birtakım stratejiler gerçekleştirmek ve vakit iki mühim faktördür. İşte, hem bireysel hemde ticari krediler amacıyla kredi notunu yükseltecek tavsiyeler:
Şimdi kredi notunu yükseltebilmek amacıyla yapılabileceklere beraberce bir göz atalım:
Fatura ödemelerini saatinde gerçekleştirmek
Faturaların saatinde ödenmemesi ve hukuki bir kayıt oluşturulması işletmenin kredi notunu düşüren faktörler arasındadır.Özellikle alacaklı doğrulusunda hukuki bir boyuta taşındıysa kredi notunda düşüşe sebep olan bu gecikmelerin, yapıldığı o devrelerde zararı pek fark edilmese bile kredi almaya yönelik bir başvurute birey ya da kuruluşun karşısına çıkar. İşletmenin faturalarını son ödeme tarihinden evvelce ödemesi yalnızca kredi puanlarını artıracak iyi bir iş bağımlılık edinmeyi sağlamaz, aynı vakitte alacaklılarla iyi sürdürülen iş ilişkilerinin sıhhatli yürütülmesini de sağlar.
Kredi tüketimini sınırlamak ve borç seviyelerini düşük tutmak
Bir işletmenin bankalara, kredi veren kuruluşlara çok çok borcu olması kredi puanını düşüren faktörler arasındadır. İşletmeyi yürütmek ve belirli harcamaları karşılamak amacıyla vakit vakit bir ya da iki krediye gereksinim olsa da, tavsiye edilen genelde döner borçların düşük tutulmasıdır. Düşük borç seviyelerini korumak, kredi tüketimini düşürür ve bu da kredi notunu yüksek tutmayı sağlar.
Kredi notunu derli toplu olarak denetim etmek
Birçok işletme sahibi şirketlerinin kredi puanlarını bilmezler. Bu kredi notunun önemini, kredi gereksinimi doğduğu ve gerçekleştirdikleri başvurular olumsuz neticelendiğinde fark ederler. Bu yüzden, kredi puanı düşmesine namacıyla olabilecek hatalılardan ve hatalılıklardan uzak durmak amacıyla işletme kredi notunu periyodik ve derli toplu olarak izlemek çok mühimdir.
Kredi kullanmaya çalışmak
Birçok finansal ekspertize göre kredi notunu yükseltmenin en etkili yollarından biri kredi kullanmaktır. Kredi kartları ve krediler gibi birkaç işletme kredisi hesabı açmak, kurallara ideal olarak kullanmak ve saatinde geri ödeme gerçekleştirmek kredi puanını yükseltir.
Hesapları kapamaktan uzak durmak
Kredi hesaplarının oluşturulan ödemelerin sonrasında kapatılması çok görülen bir haldur. Uzun vakit borçla cebelleşen biri, eline fırsat geçtiği vakit borcu ve sonrasında da kartları kapamak ister. Çünkü ilerideki devrelerde mümkün gereksinimta kullanım tehlikesini kaldırmayı hedefler. Oysa bu hal şirket ve bireylerin kaçınması gereken hatalı bir seçimdir. Ve bu hesapların kapatılmasının işletme kredisi puanı üstünde olumsuz bir etkileri olabilirken bu hal gerektiğinde çıkan kredi sayısını sınırlayabilir.
Kredi raporunda olan sorunları düzelttirmek
Kredi raporunda yer alan en kolayi bir adres hatası bile kredi notunu düşürebilir. Bu yüzden bu tür sorunlar varsa ve fark ediliyorsa düzelttirmek kredi notunun artmasına yardımcı olur. Çıkartılan kredi not raporunu dikkatli bir şekilde inceleyerek fark edilmesi halinde alakalı banka ya da kuruma başvuru edilip düzelttirmesi yapılabilir.
Riskten uzak durmak
İşletme kredisi notunu yükseltmenin en iyi yollarından biri, ilk etapta bu krediyi tehlikeye düşürecek risklerden uzak durmaktır. Alacaklıları ya da kart veren kuruluşları şüphelendirecek rastgele bir finansal faaliyetten uzak durmaktan gerekir. Firma ya da firma sahibi ileride hiçbir şekilde rizikoya girecek faaliyetlere girmemelidir.
Ek hesap kullanmak
Nakit gereksinimlar, açılacak ek hesap ve karttan karşılandığında bu kredi notu yükseltilebilir. Puan yükseltirken bilhassa alışverişlerin bu karttan yapılması yanısıra borcun bankaya saatinde geri ödemesi de çok mühimdir.
Nakit yerine kredi kartı kullanmak
KKB raporuna göre kredi notunun %35’i kredili ürün ödeme bağımlılıklarından kaynaklanmaktadır. Bankalar üstünden oluşturulan işlemler kredi notunu direk etkilediği göz önünde tutulursa, alışverişlerde kredi kartı kullanmak saatinde ödemek kaydıyla kredi notunu yükseltir. Ödemeler yapılırken saatinde yapılması mühim iken, asgari tutar yerine devre borcunun ödenmesi kredi notunun yükseltilmesinde daha da etkili olur.